Het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) of in het Engels Irritable Bowel Syndrome  (IBS) is een veel voorkomende chronische darmaandoening waarbij de functie van de dikke darm verstoord is. Dit betekent dat de dikke darm overgevoelig is en sneller pijn ervaart. De dikke darm kan te weinig bewegingen maken waardoor eerder constipatie ontstaat, of juist te veel bewegingen maken waardoor eerder sprake is van diarree.  PDS wordt ook steeds meer gezien als een verstoring in de hersen-darm-as waarbij de darmen verstoorde signalen aan de hersenen geven en omgekeerd.

​

De symptomen of klachten van het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) zijn;

• Buikpijn: deze pijn is vaak gerelateerd aan de ontlasting

• Problemen met de ontlasting: 

  • Frequentie: vaker of minder vaak naar het wc gaan​

  • Consistentie: diarree of constipatie, of afwisselend. Er kunnen ook periodes van normale stoelgang zijn. 

• Opgeblazen buik

• Overmatige winderigheid

 

Opgelet: Klachten zoals bloed in de ontlasting, fors gewichtsverlies zonder een verklaarbare reden, koorts of klachten die ontstaan na de leeftijd van 50 jaar wijzen mogelijks op een ernstiger onderliggend probleem. Raadpleeg hiervoor steeds een arts. 

​

De behandeling van PDS

Er is niet 1 behandeling die voor elke PDS patiënt werkt. Vaak is het zoeken welke behandelmethode(s) het meest effectief is.  Er zijn verschillende behandelmethodes waarvan wetenschappelijk bewezen is dat ze bij PDS kunnen helpen;

• Behandeling met bepaalde medicatie en/of supplementen

• Behandeling met voedingsaanpassingen en het FODMAP-dieet

• Behandeling met bepaalde therapieën zoals hypnotherapie, cognitieve gedragstherapie, ontspanningstherapie en mindfulness

 

Voedingsaanpassingen en het FODMAP-dieet

Door bepaalde voedingsmiddelen te schrappen die je dikke darm kunnen prikkelen kan er al een grote verbetering optreden. Het FODMAP-dieet is een bewezen behandelmethode waarbij je tijdelijk een dieet volgt om te ontdekken welke voedingsmiddelen klachten uitlokken zodat je jouw persoonlijke triggers kent. Belangrijk is om dit onder begeleiding van een erkend diëtist te doen. 

 

Enkele nuttige en betrouwbare websites;

​

​

​

​

​

Er is sprake van constipatie of verstopping wanneer je geregeld meer dan 3 dagen geen ontlasting hebt, of wanneer je hard moet persen. Er zijn veel verschillende oorzaken die tot constipatie kunnen leiden. 

Constipatie  kan met behulp van voedings- en leefstijlaanpassingen verbeterd of verholpen worden. 

​

​

​

De Ziekte van Crohn is een aandoening waarbij er een chronische ontsteking is van het spijsverteringsstelsel. De ontsteking kan zich situeren in het volledige spijsverteringsstelsel (van mond tot anus), of in een bepaald deel van het spijsverteringsstelsel. De ontsteking komt vaak voor in het einde van de dunne darm en delen van de dikke darm. Vaak zijn er periodes waar er meer klachten zijn en de ontsteking heviger is. Dit wordt ook wel een opstoot of opvlamming genoemd. Deze opvlammingen wisselen geregeld af met periodes waar er minder ontstekingen en klachten zijn. Er is dan weinig ziekte-activiteit en de ontsteking is onder controle. Dit wordt ook wel 'in remissie' genoemd.

​

Colitis ulcerosa is ook een aandoening waarbij er een chronische ontsteking is, maar deze ontsteking situeert zich enkel in het colon of de dikke darm. Ook hier wisselen periodes van meer ontsteking en klachten zich af met periodes zonder klachten en minder ontsteking. 

​

Voeding en de Ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa

Er is helaas geen wonderdieet bij de Ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa. 

Wel gelden er een aantal voedingsadviezen om de klachten tijdens een opstoot te verminderen of om ongewenst gewichtsverlies te verhelpen. Daarnaast is het vooral belangrijk om een gevarieerd en gezond voedingspatroon aan te houden. Bij patiënten die veel last hebben van een opgeblazen gevoel en winderigheid kan het FODMAP-dieet soms helpen. 

​

​

​

​

​

Bij reflux vloeit de zure maaginhoud terug in de slokdarm. Dit leidt tot klachten zoals brandend maagzuur en oprispingen. Wanneer je regelmatig last hebt van reflux, kan dit leiden tot en slokdarmontsteking. Dat komt omdat maagzuur het slijmvlies van de slokdarm irriteert. Ook een maagbreuk kan ervoor zorgen dat de zure maaginhoud gemakkelijker terugvloeit. 

Reflux of brandend maagzuur kan met voedings- en leefstijladvies een verbetering geven. 

​

​

​

​

​

Gastroparese of een vertraagde maaglediging is een maagstoornis of aandoening waarbij het voedsel te traag wordt verteerd en langer dan normaal in de maag blijft. De maagspieren werken niet, slecht of onvoldoende waardoor de maag niet normaal wordt geleegd. Dit wordt ook wel een 'luie maag' genoemd. Daardoor kunnen er allerlei klachten ontstaan zoals;

• misselijkheid

• braken

• opgeblazen gevoel in de buik

• buikpijn

• vol gevoel na weinig eten (snel voldaan)

• brandend maagzuur of terugvloeien van maagzuur in de slokdarm
  (gastro-oesofageale reflux)

• schommelingen in de bloedsuikerspiegel

• gebrek aan eetlust

• overmatig gewichtsverlies

• constipatie 

 

Goed nieuws is dat met dieetaanpassingen en leefstijladviezen de klachten verminderd kunnen worden. 

​

​

​

Lactose is een suiker die in melkproducten voorkomt en ook wel 'melksuiker' wordt genoemd. 

Om lactose te kunnen verteren hebben we het enzym lactase nodig.  Dit enzym wordt aangemaakt in de dunne darmwand. Wanneer er geen of onvoldoende lactase wordt aangemaakt kan lactose of melksuiker niet goed verteerd worden en komt het onverteerd in de dikke darm of het colon terecht. In de dikke darm leven darmbacteriën en deze gaan lactose vergisten of fermenteren waardoor er klachten ontstaan. De klachten die ontstaan omdat er onvoldoende of geen lactase enzym aanwezig is  wordt een lactose-intolerantie genoemd. 

​

Behandeling lactose-intolerantie

Wanneer er sprake is van een lactose-intolerantie bestaat de behandeling uit het weglaten van lactose uit het voedingspatroon. Meestal is het niet nodig om lactose volledig weg te laten omdat kleine hoeveelheden vaak verdragen worden. Het is erg individueel afhankelijk hoeveel lactose iemand nog verdraagt. 

Daarnaast zijn er ook enzympreparaten die het enzym lactase bevatten die je kan nemen tijdens een feestje of op restaurant. Op deze manier kan lactose wel verteerd worden. 

​

​

​

​

​

Een glutenintolerantie of coeliakie is een chronische darmaandoening waarbij je overgevoelig bent aan gluten. Gluten zij eiwitten die voorkomen in granen zoals tarwe, spelt, rogge, gerst en afgeleiden. Een glutenintolerantie is een auto-immuunaandoening. Dat betekent dat je lichaam antistoffen aanmaakt tegen het eiwit dat in gluten voorkomt om zich hiervoor te verweren. Je lichaam denkt onterecht dat gluten gevaarlijk zijn. De antistoffen die aangemaakt worden beschadigen het slijmvlies van de dunne darm waardoor je darmvlokken verdwijnen. Darmvlokken zijn belangrijk om voedingsstoffen optimaal te kunnen opnemen. Het gevolg hiervan is dan voedingsstoffen onvoldoende opgenomen worden en er tekorten kunnen ontstaan (vb. ijzer, calcium, vitaminen)

​

Behandeling van glutenintolerantie

De behandeling van een glutenintolerantie bestaat uit het levenslang volgen van een strikt glutenvrij dieet. Daardoor verdwijnen de antistoffen en kan de beschadigde darmwand terug herstellen. Het is hierbij aangeraden om je te laten begeleiden door een diëtist. 

​

​